Bishnupur. Nieodkryta skarbnica kultury indyjskiej.
Bishnupur to niewielkie miasteczko w regionie Bankura w stanie Bengal Zachodni. Od stolicy Bengalu Zachodniego, Kolkaty (Kalkuty) oddalone jest o 132 km. Jest mało znane w Indiach. Jednak to sześćdziesięciotysięczne miasteczko ma bogatą historię – min. znajduje się w nim rozległy kompleks świątyń terakoty.
Łyk kultury
Rozległy kompleks świątyń powstał na przełomie XVII i XVIII wieku, gdy Bishnupur znajdował się pod panowaniem rodziny królewskiej Malla, która znana była ze swej miłości do sztuki. Władcy Mallabhum, bo tak nazywało się wówczas to niewielkie miasto, będący gorącymi wyznawcami hinduizmu postanowili zbudować kompleks świątyń utrzymanych w artystycznym połączeniu trzech stylów: bengalskiego, orissańskiego i muzułmańskiego. Na ścianach świątyń wyrzeźbiona jest cała historia dwóch największych epopei indyjskich – Mahabharaty i Ramajany
Mahabharata uchodzi za najdłuższy skomponowany poemat (100 tys. zwrotek). Przypuszcza się, że większa część eposu sięga okresu wedyjskiego, a więc niektóre partie mogły być znane już nawet 1000 lat przed Chrystusem. Wskazuje na to wedyjski bóg słońca Indra, który wspominany jest kilkakrotnie w początkowych częściach poematu. Legenda głosi, że Mahabharata została podyktowana przez Wjasę – Ganeśi, bogowi o głowie słonia, który zgodził się spisać całą historię pod warunkiem, że zostanie ona wypowiedziana jednym tchem. Ganeśa nadążał spisywać coraz to nowe wersety, jednak w pewnym momencie pióro, którym pisał złamało się. Musząc kontynuować pisanie odłamał sobie kieł i użył go zamiast zniszczonego pióra.
Ramajana jest znacznie młodsza, bo jej powstanie datuje się na IV w.p.n.e. Jednak także i ona odwołuje się do znacznie starszej kultury wedyjskiej. Spisać ją miał mędrzec Walmika podczas medytacji. Powszechnie uważa się, że zarówno Ramajana, jak i Mahabharata powstały jako objawienie boskie.
Aby jak najlepiej zrozumieć przesłanie poszczególnych świątyń i ich zdobień warto zainwestować kilka złotych w przewodnika, który postara się jak najlepiej wytłumaczyć związek pomiędzy najstarszymi epopejami indyjskimi a świątyniami terakoty w Bishnupur.
Wejście na cały teren kompleksu kosztuje 100 Rs (6-7 zł). Czas zwiedzania wyznaczają wschód i zachód słońca. Istnieje także możliwość zwiedzenia dodatkowo niewielkiego muzeum przedstawiającego historię miasta.
Coś dla kobiet
Bishnupur jest także sławny na cały Bengal z dwóch innych powodów – wyrobów garncarskich oraz jedwabnych sari Baluchari. Dla kobiet interesującym może być zwłaszcza drugi powód. Można tu kupić nie tylko gotowe sari, ale także wiele innych jedwabnych materiałów. Sari warto nabyć, ponieważ z powodzeniem może być wykorzystane w naszych domach również jako zasłony lub obrusy. Taki dziesięciometrowy materiał może być użyty na wiele sposobów, włącznie ze stworzeniem własnych niekonwencjonalnych strojów już na miejscu, w Polsce. Małe wąskie uliczki Bishnupur pełne są sklepów z jedwabiem.
Wygodny nocleg w miasteczku to koszt w przedziale 300-600 Rs (18-38 zł) w zależności od standardu i klimatyzacji.
Bruce Lee
Największym zaskoczeniem, jakie mnie spotkało podczas zwiedzania Bishnupur, było odkrycie w środku pewnej schowanej za drzewami świątyni… plakatu Bruce’a Lee, który znajdował się tuż nad niewielkim fallusem na cześć boga Śiwy. Przed świątynią natomiast, ćwiczył młody adept karate. Indie zawsze są w stanie czymś nas zaskoczyć.
Jak dojechać?
Do Bishnupur najłatwiej dojechać z Kolkaty. Do wyboru mamy pociąg i autobus. Busy odjeżdżają trzy razy dziennie ze stacji Esplanade. Koszt biletu to 55 Rs (3.50 zł). Trzy razy dziennie odjeżdża również pociąg ze stacji Howrah. Bilet bez rezerwacji miejsca kosztuje 50 Rs (3-3.50 zł). Przy bilecie z miejscówką, który trzeba kupić na kilka dni przed podróżą, koszt zwiększa się do 269 Rs (17 zł). Chociaż Bishnupur oddalony jest tylko o 132 km od Kolkaty, podróż zarówno pociągiem jak i autobusem trwa aż 5 godzin. Ta dysproporcja podyktowana jest trasą, jaką oba środki transportu obierają – nie ma kolejowego połączenia w linii prostej, jedynie bardzo szerokim łukiem.
Jak poruszać się po Bishnapur?
Po Bishnupur najłatwiej poruszać się rikszą rowerową. Koszt kilkugodzinnej wycieczki waha się w przedziale 80-100 Rs (5-6.50 zł). Cena ostateczna zależy oczywiście od umiejętności targowania się z rikszarzami, którzy niestety rzadko mówią po angielsku. Targi więc najczęściej sprowadzają się do używania rąk lub pisania ceny palcem po ziemi.
